De 4P-methodologie voor de beoordeling van het gevaar van een elektrische vlamboog

INCLUSIEF DE VOORSPELLING VAN DE INTENSITEIT VAN HET THERMISCHE EFFECT

De 4P-methodologie hanteert een holistische benadering van de risico's van en de bescherming tegen vlambogen, waardoor de gevarenbeoordeling kan worden vereenvoudigd tot vier stappen:

• de intensiteit van de vlamboog voorspellen;
• schade voorkomen door gevarenbeperking;
• werknemers beschermen tegen de gevaren van reststraling;
• het publiceren van de resultaten.

Wanneer gevarenbeperking – en risicoreductie – is geïmplementeerd, kan de kans op letsel van personen verder worden beperkt met persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Tot slot kunnen de resultaten worden gepubliceerd om te informeren over gedrag en over het gebruik van PBM's.

Het gevaar van vlambogen evalueren

PARAMETERS DIE VOORTVLOEIEN UIT DE BEOORDELING VAN DE ERNST

De resultaten van de beoordeling van het gevaar van vlambogen worden gewoonlijk uitgedrukt aan de hand van de volgende twee parameters: Invallende energie en vlambooggrens.

Invallende energie

Invallende energie (kJ/m² of cal/cm²) is de warmte-energie afkomstig van een elektrische boog, gemeten op een eenheidsoppervlakte op een bepaalde afstand van de elektrische boog.

Deze energie geeft de ernst van de vlamboog aan voor de afstand van de werknemer tot de vlamboog. 1,2 cal/cm² op de huid gedurende 1 seconde resulteert ruwweg in de drempelenergie voor het begin van tweedegraads brandwonden.

Vlambooggrens

"De grens waarbinnen een persoon een tweedegraads brandwond kan oplopen door een vlamboogincident". (IEEE 1584)

Vlambogen – risicopreventie

HET VOORKOMEN VAN THERMISCHE EFFECTEN AAN DE HAND VAN GEVARENBEPERKING EN RISICOREDUCTIE

De beste manier om de thermische effecten van vlambogen te voorkomen, is het beperken van de gevaren en het reduceren van de risico's. Dit kan op verschillende manieren worden gedaan.

Gevarenbeperking

Beoordelen of er veiligere alternatieven zijn die kunnen worden gebruikt om het werken met de potentieel gevaarlijke elektrische apparatuur te vervangen.

Beoordelen of, wanneer er met spanning wordt gewerkt, de beschermingsinstellingen kunnen worden gewijzigd om een betere bescherming van de werknemers te bieden.

Er voor zorgen dat u het gevaar in alle omstandigheden opnieuw berekent.

Risicoreductie

Selecteer de meest betrouwbare elektrische apparatuur die beschikbaar is

Houd rekening met menselijke factoren en zorg ervoor dat werknemers en aannemers:

• zich bewust zijn van de gevaren;
• opgeleid en bevoegd zijn;
• de verantwoordelijkheden duidelijk hebben toegewezen;
• duidelijke interventieprocedures hebben.

Zie waarom het effectief kan zijn om gevarenbeperkende maatregelen te nemen.

Persoonlijke beschermingsmiddelen voor vlambogen

Vlamboog-PBM's zijn PBM's voor elektrische werkzaamheden, waarbij een risico bestaat dat de werknemer wordt blootgesteld aan de gevolgen van een elektrische vlamboog, bijvoorbeeld bij werkzaamheden aan elektrische schakelkasten die onder spanning staan.

DE KANS OP RESTWARMTE NA EEN VLAMBOOG BEPALEN EN BESCHERMING IMPLEMENTEREN

Wanneer alle mogelijke praktische maatregelen zijn genomen om de risico's te beperken, moet elk restrisico op de werkplek in kaart worden gebracht. Het risiconiveau kan worden beoordeeld door het volgende in aanmerking te nemen:

• het potentiële vermogen van de vlamboog;
• de duur van de werkzaamheden;
• de afstand tussen werknemer en vlamboog;
• hoe vaak de werkzaamheden worden uitgevoerd.

De kans op letsel door restwarmte kan vervolgens worden beperkt door gebruik te maken van de optimale combinatie van vlamboog-PBM's voor:

• lichaam
• handen
• hoofd
• ogen
• gezicht

Optimale persoonlijke beschermingsmiddelen tegen vlambogen

Alle vlamboog-PBM's moeten, naast de relevante internationale of nationale normen, ook voldoen aan de lokale wetgeving. Er is een uitgebreid assortiment aan PBM's voor vlambogen beschikbaar om werknemers van top tot teen te beschermen en zo letsel te voorkomen:

Lichaamsbescherming:

Beschermende kleding tegen vlambogen (ook wel "beschermende boogkleding", "vlamboogkleding", "boogkleding" of "vlamkleding" genoemd) kan in meerdere lagen worden uitgevoerd, om extra bescherming tegen mechanische, thermische en chemische gevaren te bieden. Lichtgewicht, comfortabele lagen kunnen een relevant niveau van bescherming bieden, terwijl de bewegingsvrijheid van de werknemer niet wordt beperkt.

Enkellaagse en meerlaagse systemen kunnen meerdere kledingstukken bevatten, waaronder:

• overhemden, polo's, sweatshirts
• jassen
• broeken
• overalls
• meerlaagse jassen en broeken
• kleding voor hoge zichtbaarheid en slecht weer
• meerlaagse pakken die kort worden gedragen, bij een grote kans op invallende energie
• onderkleding (niet smeltend), om extra bescherming tegen hitte te bieden

Elk kledingstuk (bijvoorbeeld een jasje met een overhemd) moet brandwerend zijn; hoewel het niet nodig is dat elk kledingstuk bescherming tegen vlambogen biedt, moet de kleding als geheel wel bescherming tegen vlambogen bieden. Het kledingsysteem moet ook een markering hebben die de mate van bescherming tegen vlambogen aangeeft, d.w.z. de waarde van de vlamboogbeschermende werking.

Opmerking: de termen "vlamboogwerende kleding" of "vlamboogbestendige kleding" die soms worden gebruikt, zijn enigszins misleidend, aangezien alle kleding die bescherming biedt tegen vlambogen door een voldoende sterke elektrische boog zal worden beschadigd en in ieder geval moet worden weggegooid nadat de kleding is blootgesteld aan een elektrische boog.

Bescherming voor de handen:

Vlambooghandschoenen of -handschoensystemen zijn gecertificeerd voor bescherming tegen de hitte van een elektrische boog. Meestal worden deze handschoenen bij werkzaamheden waarbij wordt gewerkt met apparatuur die onder spanning staat, gecombineerd met isolerende handschoenen om extra bescherming te bieden tegen elektrische schokken bij onbedoeld contact met geleiders die onder spanning staan; in dat geval moeten de vlambooghandschoenen ook worden geïsoleerd of met isolerende handschoenen worden gecombineerd tot één vlambooghandschoensysteem.

Bescherming voor ogen, gezicht en hoofd:

Vlamboogbescherming voor de ogen, het gezicht en het hoofd voorkomt huidverbranding door de hitte van een vlamboog. Een vlamboogbril, een vlamboogvizier en/of een vlambooggezichtsscherm kunnen de ogen ook beschermen tegen fel licht en UV- en IR-straling, terwijl ze evengoed een goed, niet-vertekend zicht en een goede kleurherkenning mogelijk maken.

Publiceren – informatie en training

HET DELEN VAN INFORMATIE BINNEN UW ORGANISATIE

Verzamelde informatie met betrekking tot de risicobeoordeling heeft alleen praktische waarde als deze binnen uw organisatie wordt gedeeld. Daarom moet u de details van alle relevante elektrische apparatuur op uw terrein vastleggen, evenals de berekening van het gevaar ervan.

In voorkomende gevallen moet de apparatuur worden voorzien van een duidelijk label waarop het gevaar ervan wordt vermeld en moeten voor elke taak en werkplek nauwkeurige schriftelijke instructies worden gegeven.

Het is ook essentieel dat iedereen die met of in de buurt van elektrische apparatuur werkt volledig is getraind in veilige werkpraktijken.